نرم افزار دندانپزشکی دیجیتال امروزه کاربرد وسیعی در علم دندانپزشکی دارد . استفاده از روشهای قدیمی دندانپزشکی با بروز خطاهایی که در حین درمان اجتنابناپذیر است نمیتواند پاسخگوی نیاز بیمار به یک درمان حرفهای ،بدون عوارض، با کمترین خونریزی و التهاب باشد. خوشبختانه همانطور که فناوری ارتباطات و اطلاعات در سایر رشتهها و شغلها باعث بهبود عملکرد و کاهش خطا شدهاست، نقش پررنگی نیز در دندانپزشکی دیجیتال ایفا میکند . در این مقاله قصد داریم نگاهی مختصر به برخی از نرمافزارهای برتر دندانپزشکی دیجیتال بپردازیم تا شما با مزیتها و معایب هر یک از آنها آشنا شوید .
کاربرد نرم افزارهای دندانپزشکی دیجیتال :
نرمافزارهای دندانپزشکی دیجیتال برای ساخت و ترمیم روکشهای دندانی، ساخت راهنمای جراحی ایمپلنت، ساخت مدلهای سهبعدی ، بررسی عکسها و مدلهای استخوانی برای تشخیص طرح درمان و صدها کاربرد دیگر در دندانپزشکی دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرند. این نرمافزارها وظیفه تولید و طراحی رستوریشنها را بر عهده دارند که به بخش (CAD) مربوط میشود و در ادامه توسط میلینگها و پرینترهای 3 بعدی (CAM) ساخته میشوند. تمامی این نرمافزارها دارای کنترل عددی هستند؛ یعنی بسیاری از فاکتورهای کنترل کیفیت رستوریشن (ضخامت لایه با توجه به جنس متریال ، فاصله تا ارگانهای حیاتی و …) را در خود گنجاندهاند و کاربر فقط با رعایت این چهارچوبها میتواند رستوریشن خود را نهایی سازد.
در ادامه 10 نرم افزار دندانپزشکی دیجیتال معرفیشده است که همگی در مرکز دندانپزشکی دیجیتال دکتر رضایی بررسی و مورد آزمایش قرارگرفتهاند.
1) نرم افزار دندانپزشکی تری شیپ دنتال سیستم (3Shape Dental System)
کمپانی 3Shape یکی از قدرتمندترین کمپانیهای جهان در زمینهی ساخت نرمافزارهای طراحی رستوریشنهای دندانپزشکی دیجیتال است. نرم افزار دندانپزشکی دنتال سیستم (3Shape Dental System) در دندانپزشکی دیجیتال در بین سیستمهای کدکم بسیار کاربردی و کامل است به طوری که میتوان گفت تمامی نیازهای یک لابراتوار دندانپزشکی و مراکز دیجیتال دندانپزشکی در سراسر دنیا میتوانند با تکیه بر این نرمافزار نیاز مراجعهکننده را به راحتی برطرف کنند. نرمافزار دنتال سیستم در به کار بردن متریال ها ،ماشینهای میلینگ و تجهیزات دندانپزشکی مختلف بسیار انعطافپذیر است و مطابق با تجهیزات ،مدل تجاری و اندازه هر لابراتواری میتواند راهحلی ارائه دهد .
ازجمله مزیتهای این نرمافزار نسبت به نرمافزارهای دیگر میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- پیشی گرفتن از تمامی نرمافزارها ازنظر سرعت و دقت به جزئیات
- ساپورت تمامی رستوریشن های دندانپزشکی
- قابلیت برقراری ارتباط با لابراتوارهایی که فاقد اسکنر میباشند (قابلیت اسکن قالب wax و مدلسازی دیجیتال )
- دارا بودن ابزارهای بسیار آسان و کاربردی برای طراحی روکشها
- سازگاری با دسته وسیعی از ایمپلنتهایی که سیستم دیجیتال را ساپورت میکنند
- قابلیت تغییر زاویه روکشهای اسکروتایپ تا 15 درجه
- قابلیت کپی از یکدندان طبیعی برای ساخت روکش در سمت مقابل
- قابلیت ساخت پست و روکش بهصورت یکتکه و یا جدا
- دارا بودن ارتیکولاتورهای مجازی برای تنظیم بایت
- طراحی طرح لبخند
رستوریشن های قابل ساخت در نرم افزار دندانپزشکی دنتال سیستم :
- روکش (آنله ، اینله ، لمینیت ، دندان مصنوعی ، روکش موقت)
- اباتمنت (روکش اسکرو تایپ ، کاستوماز اباتمنت ، روکش 2 لایه )
- بریج ، بار ، اتچمنت
- لثه ، دنچر
- نایت گارد
- پست و کور
- طراحی طرح لبخند
- مدل 3 بعدی از فک بیمار
2) نرم افزار دندانپزشکی تری شیپ ایمپلنت استودیو (3Shape Implant Studio)
یکی دیگر از نرمافزارهای دندانپزشکی که ساخت کمپانی 3Shape است، نرم افزار دندانپزشکی Implant Studio نام دارد. این نرمافزار به طور عمده برای ساخت راهنمای جراحی استفاده میشود .
ویژگیهای نرم افزار 3Shape Implant Studio :
- قابلیت انطباق اتوماتیک استخوان با اسکن گرفتهشده از فک
- سازگاری با انواع سیستمهای ایمپلنتی دنیا
- طراحی روکش بهصورت ظاهری برای مشخص کردن جایگاه ایمپلنت
- طراحی جایگاه ایمپلنت با توجه به استخوان بیمار
- در نظر گرفتن ارگانهای حیاتی بیمار مانند عصب فک پایین و محدود کردن کاربر بهمنظور رعایت فاصله تا ارگانهای حیاتی
- طراحی راهنمای جراحی
- در اختیار قرار دادن یک فایل PDF شامل کلیه اطلاعات مربوط به کیت جراحی و سیستم ایمپلنت موردنظر و اندازه دریل
3) نرم افزار دندانپزشکی BlueSky
نرم افزار دندانپزشکی BlueSky یکی از نرمافزارهای حرفهای مرکز دیجیتال دکتر رضایی است که بهمنظور بررسی CBCT گرفتهشده از بیمار ارائه طرح درمان اولیه استفاده میشود .در مرکز دندانپزشکی دیجیتال ما ابتدا عکس CBCT بیمار را در این نرمافزار بررسی کرده و بعد از مشخص شدن مشکلات موجود در استخوان و نواحی بیدندانی ،طرح درمان پیشنهادی به بیمار اعلام میشود؛ بعد از تصمیمگیری نهایی طرح درمان نهایی در نرمافزارهای پیشرفته دیگری ازجمله IMPLANT STUDIO دنبال خواهد شد .
ویژگیهای نرم افزار BlueSky :
- بررسی کامل CBCT در جهتهای اصلی ( SAGITTAL ، AXIAL ، CORONAL )
- اندازهگیری تراکم استخوان
- قابلیت طراحی روکش بهصورت ظاهری برای مشخص کردن موقعیت دقیق ایمپلنت نسبت به روکش
- قابلیت مشخصسازی ارگانهای حیاتی ازجمله عصب فک پایین
- قابلیت طراحی راهنمای جراحی
- قابلیت انطباق اسکن و استخوان بیمار
- قابلیت انطباق دو CBCT که در زمانهای مختلف گرفتهشده است
- سازگار با برخی برندهای معتبر ایمپلنت در دنیا
- انجام آنالیز سفالومتری
نرم افزار BlueSky دارای یک نرم افزار قدرتمند دیگر (BlueSky ortho) نیز هست که عملکردی مشابه 3shape ortho دارد.
4) نرم افزار R2GATE
نرم افزار دندانپزشکی R2GATE ساخت شرکت مگاژن است .این نرمافزار با تعدادی از ایمپلنتهای روز دنیا سازگار است ولی به طور اختصاصی برای ایمپلنتهای مگاژن استفاده میشود.
ویژگیهای نرم افزار R2GATE :
- انطباق اسکن و CBCT
- طراحی جایگاه ایمپلنت
- ساخت سرجیکال گاید
از معایب این نرمافزار این است که بهصورت مستقل نمیتواند روکش بیمار را قبل از طراحی ایمپلنت مشخص کند، زیرا این نرم افزار دندانپزشکی بهصورت مجموعهای از دو نرمافزار R2CAD و R2GATE ارائهشده است به این صورت که روکش و یا حذف دندانی که بنا به تشخیص باید کشیده شود در نرمافزار R2GATE (یا نرمافزارهای مشابه نظیر Dental System) انجامشده و طراحی جایگاه ایمپلنت در نرمافزار R2GATE انجام میشود.
5) نرم افزار Exocad
نرم افزار دندانپزشکی ( Exocad Dental CAD ) یکی از نرمافزارهای دندانپزشکی بسیار پرکاربرد در لابراتوارهای دندانپزشکی در ایران است. این نرمافزار یکی از پیشگامان نرمافزارهای دندانپزشکی در زمینهی ساخت رستوریشنهای CAD/CAM است. امروزه پیشرفتهای قابلتوجه این نرمافزار توجههای زیادی را به خود جلب کرده است ازجمله اینکه بهتازگی قابلیتهایی نظیر ساخت راهنمای جراحی و طراحی جایگاه ایمپلنت در آن گنجاندهشده است . از دیگر قابلیتهای این نرمافزار امکان واردکردن حرکتهای فکی ( JAW MOTION ) برای رسیدن به یک اکلوژن دقیق و درست و طراحی طرح لبخند میباشد .
ویژگیهای نرم افزار Exocad:
- ساخت انواع روکشها (اینله ،انله،لمینیت،روکش موقت )
- ساخت فریم ورک
- ساخت اباتمنت (روکشهای اسکرو تایپ، روکش 2 لایه )
- ساخت دنچر کامل با دندان مصنوعی
- ساخت نایت گارد و الاینر های ارتودنسی
- ساخت مدلهای دیجیتال قابل پرینت با پرینترهای 3 بعدی
- ساخت بار و بریج
- ساخت دنچر های پارسیل
- طراحی لبخند
- ساخت سرجیکال گاید برای ایمپلنت
6) نرم افزار DSS) Digital Smile System)
نرم افزار مخصوص طراحی طرح لبخند بیمار DSS یکی از نرمافزارهای پیشرفته در جهت طراحی طرح لبخند قبل از ساخت لمینیت است .این نرمافزار یک طرح فرضی از دندانهای آینده بیمار قبل از انجام لمینیت میدهد. از قابلیتهای آن دارا بودن (Guide Line ) یا خطوط راهنما جهت تعیین اندازههای استاندارد یک لمینیت است که به ما در جهت ساخت روکشی با اندازه استاندارد کمک میکند .
7) نرم افزار دندانپزشکی سیرونا (Sirona InLab)
کمپانی سیرونا یکی از قدیمیترین و معتبرترین کمپانیهایی است که درزمینهٔ ساخت تجهیزات دندانپزشکی و لابراتواری فعالیت میکند . نرم افزار دندانپزشکی این کمپانی نیز یک غول صنعت دندانپزشکی دیجیتال است که در اولین روزهای انقلاب تکنولوژی در دندانپزشکی مورداستفاده قرار گرفت .
ویژگیهای نرمافزار سیرونا (Sirona InLab):
- طراحی مدل
- طراحی روکشهای دندانی مثل اینله ،آنله و لمینیت
- طراحی فریم ورک
- طراحی روکشهای اسکرو تایپ و روکشهای 2 لایه
- دارای نرمافزار وابسته به میلینگ سیرونا (CAM )
- ارتباط مستقیم با میلینگ
- طراحی دنچر و پارسیل
این نرم افزار دندانپزشکی بهتازگی طراحی سرجیکال گاید و لثه را به ویژگیهای خود اضافه کرده است . همچنین نرمافزار پیشرفته ارتودنسی آن در آلمان نمایش داده شده است.
8) نرم افزار دندانپزشکی دلفین (Dolphine)
نرم افزار دلفین (Dolphine) یک نرمافزار بسیار قدرتمند جهت انجام آنالیزهای ارتودنسی و فک و صورت است. این نرمافزار شامل بیش از 30 آنالیز سفالومتری و ارتودنسی هست . استفاده از این نرمافزار در ارائه طرح درمان ارتودنسی بسیار در زمان صرفهجویی خواهد کرد .
ویژگیهای نرمافزار دلفین (Dolphine) :
- دارا بودن ابزارهای دقیق جهت اعمال هرگونه آنالیز ارتودنسی علاوه بر آنالیزهایی که در نرمافزار تعبیهشده است
- امکان اعمال هرگونه تغییرات بر روی عکس 2 بعدی و سه بعدی
- قابلیت بررسی دقیق CBCT و تطابق با اسکن بیمار
- توانایی اعمال تغییرات در بافت نرم
- قابلیت انجام جراحیهای ارتوگناتیک بهصورت مجازی قبل از انجام جراحی حقیقی
9) نرم افزار 3SHAPE ORTHO
نرمافزار ارتودنسی 3Shape ORTHO یک نرمافزار کاربردی جهت انجام درمانهای ارتودنسی است .کارایی این نرمافزار بهگونهای است که بعد از واردکردن اسکنها در نرمافزار میتوان حرکت دندانهای بیمار را بعد از انجام درمان مشاهده کرد و تغییرات لازم را اعمال نمود .همچنین میتوان در این نرم افزار دندانپزشکی آنالیزهای استخوانی و سفالومتری انجام داد و نیز با توجه به موقعیت ریشهها در استخوان براکت گذاری کرد .
بعد از گذاشتن براکت ها میتوان یک مدل 3 بعدی شامل جایگاه براکت ها و یا مدلی از دندانهای بیمار بعد از اعمال حرکات ارتودنسی دریافت کرد که در انجام درمان ارتودنسی دیجیتال بسیار کاربرد دارد .از دیگر قابلیتهای نرمافزار ساخت الاینر و نایت گارد است که در ارتودنسی نامرئی استفاده میشود .
10) نرم افزار دندانپزشکی maestro
نرم افزار maestro یک ابزار کامل برای انجام کارهای دندانپزشکی است. این نرمافزار دارای 3 بخش ارتودنسی، طراحی روکش و طرح لبخند است. هر سه قابلیت نرمافزار بسیار کاربردی و آسان است اما از نظر گستردگی نمیتواند طیف وسیعی از رستوریشنها را ساپورت نماید .
قابلیتهای بخش ارتودنسی نرمافزار maestro
- ساخت مدل های ارتودنسی
- گذاشتن اتچکمن و ایجاد فاصله بین دندانی (استریپ)
- مشخص کردن جایگاه براکت ها
- طراحی الاینر های شفاف ارتودنسی
- طراحی راهنما برای تعین جایگاه اتچمنت ها
- قابلیت بررسی cbct جهت مشخص کردن ریشه های دندان
قابلیت ساخت bite module برای بیمارانی که براکسیسم دارند در آینده به این نرمافزار اضافه خواهد شد .
قابلیتهای بخش طراحی روکش :
در حال حاضر این نرمافزار تنها قادر به ساخت روکشهای روی دندان میباشد ولی در آینده ساخت آباتمنت و روکشهای اسکروتایپ هم به آن اضافه خواهد شد
در مرکز دیجیتال دکتر رضایی از نرم افزار maestro به طور عمده در بخش ارتودنسی استفاده میشود .
پیشنهاد میکنیم در صورتی که نیاز به آموزش این نرمافزارها دارید به لینک زیر مراجعه کنید: